داروها
تعریف دارو : به مواد تشکیل شده از مواد شیمیایی، گیاهی و یا بیواکتیو، دارو گفته می شود.داروها در اشکال و اندازه های مختلف تولید و بسته بندی شده و با تجویز پزشک توسط داروخانه و با کنترل داروساز در اختیار بیمار قرار می گیرد.
4 روش تحویل دارو به بیمار
- داروهایی که فقط با تجویز پزشک تحویل بیمار می شود و شامل تقریبا اکثر داروها می شود. داروهای نسخه ای که علامت مشخصه آن بر روی دارو ( R/) می باشد.
- داروهای بدون نسخه (O.T.C (Over The Counter عمدتا داروهایی هستند که به عنوان آرام بخش ، ضد درد و … استفاده می شوند.
- داروهای O.M داروهای تخصصی که بیشتر در داروخانه های منتخب و تک نسخه ای به فروش می رسند.
- داروهای کنترل شده، این داروها به دلیل احتمال سوء مصرف از ناحیه مردم در داوخانه ها فقط با حواله معاونت دارو و غذا مجاز به فروش می رسد.مانند داروهای مخدر
( مورفین ، پتدین و .. ) ریتالین و متادون در کلینیک های ترک اعتیاد.
راههای تجویز دارو
1. از راه سیستم گوارشی
- خوراکی : به صورت قرص، کپسول، به صورت محلول های مایع از جمله شربت و سوسپانسیون
- مقعدی : شیاف و پماد
- از راه سیستم تنفسی : اسپری های استنشاقی
- از راه تزریق : عضلانی و وریدی
- موضعی :
- از راه پوست : پماد، کرم، ژل، لوسیون و قطره
- چشم : قطره و پماد
- بینی : قطره، پماد و اسپری
اشکال داروها :
- قرص ها ( Tablets )
- پودرها ( Powder)
- کپسول ها ( Capsuls )
- مایعات خوراکی
- شیاف
- اشکال تزریقی
داروهای OTC داروهایی هستند که مصرف بیشتر و عوارض کمتری دارند .
لیست برخی از داروهای OTC :
| استامینوفن | سرماخوردگی | شربت دکسترومتورفان |
| آنتی هیستامین | اشک مصنوعی | آسپیرین |
| بیزاکودیل | شربت برم هگزین | شربت اکسپکتورانت |
| ایبوبروفن | لوپرامید | پیروکسیکام |
| پماد تتراسایکلین | پماد زینک اکساید | ویتامین B1100 |
اگر دقت کرده باشید ، روی قوطی های دراوها دو اسم وجود دارد ، یکی نام تجاری و دیگری نام ژنریک دارو. معمولا نامی که با حروف بزرگ نوشته می شود ، نام تجاری و نامی که زیر آن نوشته شده ، نام ژنریک دارو است.
تفاوت اسامی تجاری با اسامی ژنریک داروها :
نام ژنریک نام رسمی و پزشکی دارو است که در همه جا به آن نام شناخته می شود ولی نام تجاری را هر شرکت به طور جداگانه برای هر دارو انتخاب می کند. مثلا وقتی دارویی با نام تجاری خاصی درخواست می کنید از داروخانه ، یعنی تأکید دارید که حتما ساخت شرکت دارویی خاصی باشد ، ولی زمانی که نام ژنریک دارو را بگویید یعنی برند خاصی مد نظرتان نیست.
نام ژنریک و نام تجاری برخی از داروهای پر مصرف :
|
نام ژنریک |
نام تجاری معروف |
موارد مصرف |
|
Acetaminophen |
paracetamol |
مسکن – تب بر |
|
A.S.A |
Aspirin |
ضد التهاب – مسکن |
|
Alprazolam |
Xanax |
آرام بخش – خواب آور |
|
Cephalexin |
Keflex |
آنتی بیوتیک |
|
Chlordiaze Poxide |
Librium |
آرام بخش – خواب آور |
|
Clotrimazol |
Kanazol |
ضد قارچ |
|
Diclofenac |
Voltaren |
ضد التهاب |
|
Diphen hydramine |
Benadryl |
آنتی هیستامین |
|
Ferros Sulfate |
Fefol |
خونساز |
|
Furosemide |
Lasix |
دیورتیک ( مدر ) |
|
Gabapentin |
Gabax |
ضد درد مزمن و ضد تشنج |
|
Ibuprofen |
Gelofen |
ضد التهاب |
|
Losartan |
Lozar |
ضدفشار خون |
|
Metoclopramide |
Plasil |
ضد استفراغ |
|
Orlistat |
Xencal |
درمان چاقی |
|
Propranolol |
Inderal |
کاهنده فشار خون |
|
Spironolacton |
Aldacton |
دیورتیک ( مدر ) |
|
Valsartan |
Diovan |
ضد فشار خون |
|
Sertralin |
Asentra |
ضد افسردگی |
