رنگهای خوراکی
رنگهای خوراکی
که رنگ مصنوعی هم نامیده می شوند ، به غذا ها و نوشیدنی ها افزوده می شوند تا رنگ و حالت خاصی بگیرند. امروزه استفاده از رنگ های خوراکی تقریبا رایج شده است حتی در غذاها و نوشیدنی هایی که انتظار نداریم نیز این رنگ ها به کار برده می شوند.
رنگ نارنجی، پرتقال را شفاف تر و پر رنگ تر، رنگ قهوه ای نوشابه کوکاکولا را قهوه ای تر و رنگ آبی به طور عجیبی باعث سفید شدن مارشملوها می شود.
البته که در تزئین انواع کیک ها، بیسکویت ها، اسمارتیز ها و خیلی از محصولات و غذاها به طور مرتب از این رنگها استفاده می شود ولی خیلی از افراد از ماهیت این رنگها هیچ اطلاعی ندارند. در این مقاله در مورد رنگهای خوراکی و کاربرد هرکدام شرح مفصلی داده شده است.
رنگهای خوراکی، مواد شیمیایی هستند و از مشتقات نفت به دست می آیند و در انواع فرم های، مایع، پودر، ژل و خمیر موجود می باشند.
از رنگهای خوراکی جدا از آب نبات ها و شکلات ها، در تولید ترشی ها، سالمون های دودی، تزئین سالاد و حتی در ساخت داروها استفاده می شود. در واقع در 50 سال اخیر مصرف رنگهای خوراکی 500 درصد افزایش یافته است و کودکان ، بزرگترین قشر این مصرف کنندگان می باشند. اولین رنگهای خوراکی در سال 1856 از قطران زغال سنگ ساخته شد.
تولید کنندگان محصولات غذایی اغلب ترجیح می دهند که از رنگهای خوراکی طبیعی تر مثل بتاکاروتن ( رنگدانه های گیاهی قرمز نارنجی است که در هویج ،سیب زمینی شیرین و زردآلو وجود دارد و باعث نارنجی شدن رنگ آن ها می شود).
سازمان غذا و داروی آمریکا ( FDA) و اداره ایمنی موادغذایی اروپا ( EFSA ) به این نتیجه رسیده اند که رنگهای خوراکی مشکل سلامتی قابل توجهی ایجاد نمی کنند.
در ادامه رنگهای خوراکی را که از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا مورد تأیید هستند را معرفی می کنیم :
قرمز شماره 3 ( اریتروزین، Erythrosine )
در صنایع شیرینی پزی، آب نبات سازی برای ایجاد رنگ گیلاسی به کار برده می شود.
قرمز شماره 40 ( آلورا، Allura red )
قرمز تیره که در نوشیدنی های مخصوص ورزشکاران، آب نبات ها، ادویه جات و غلات مورد استفاده قرار می گیرد.
زرد شماره 5 ( تارترازین Tartrazine )
زرد لیمویی که در آب نبات ها، آب میوه ها و نوشیدنی های بدون الکل، چیپس، پاپ کورن و غلات به کار می رود.
زردشماره 6 ( زرد غروب افتاب ، Sunset yellow )
رنگ نارنجی- زرد، که در ساخت آب نبات، سس ها، غذاهای پخته و میوه های نگه داشته شده از این رنگ استفاده می شود.
آبی شماره 1 ( آبی روشن،Brilliant blue )
رنگ سبز-آبی که در ساخت بستنی ، آب نبات ، کنسرو، نخودفرنگی ، سوپ های حاضری بسته بندی شده، بستنی های یخی و معمولی به کار می رود.
آبی شماره 2 ( Indigo carmine )
آبی سلطنتی است که در ساخت آب نبات ها ، بستنی ، غلات و اسنک ها مورد استفاده قرار می گیرند.
پر مصرف ترین رنگ ها مابین تمام این رنگها ، قرمز40 ، زرد 5 و 6 است. این 3 رنگ ، 90 درصد رنگهای خوراکی استفاده شده در آمریکا را شامل می شوند.
آیا باید از مصرف رنگهای خوراکی اجتناب کنیم؟
بزرگترین نگرانی ای که در مرود رنگهای خوراکی وجود دارد، عامل سرطان زا بودن یا نبودن آن ها است.با این وجود شواهد برای اثبات این ادعا ضعیف می باشد. باتوجه به تحقیقات اخیری که انجام شده است ، به دور از احتمال است که مصرف رنگهای خوراکی عامل ابتلا به سرطان باشد ، برخی غذاهای خاصی که حاوی رنگ های خوراکی می باشند ، ممکن است در افرادی که سابقه آلرژی دارند، باعث عود این بیماری شده باشد ولی چنانچه تاکنون هیچ علائمی از آلرژی نداشته باشید، نگران نباشید.
تنها دلیل استفاده از رنگهای خوراکی در غذاها ، جذاب تر کردن آن ها می باشد در غیر این صورت رنگهای خوراکی هیچ ارزش غذایی ندارند.
تاکنون هیچ سند رسمی مبنی بر اینکه همه افراد باید از رنگهای خوراکی اجتناب کنند ، به اثبات نرسیده است ولی آنچه مسلم است ، همیشه سالم غذا خوردن بهترین و سالم ترین گزینه می باشد.
برخلاف غذاهای فراوری شده، غذاهای سالم و کامل ارزش غذایی بسیار بالایی دارند، لیست برخی از غذاهای سالم و عاری از رنگهای خوراکی به این شرح است :
لبنیات و تخم مرغ : شیر، ماست ساده، پنیر، تخم مرغ، چنیر دلمه بسته
گوشت و ماکیان ( مرغ ) : بیف، گوشت خوک، ماهی
تخمه ها و آجیل ها : بادام خام، ماکادمیا ( شبیه فندق ) بادام هندی، گردوی پکان ( گردوی آمریکایی) ، گردو، تخمه آفتابگردان.
میوه ها و سبزی های تازه.
دانه ها : جو دوسر، برنج قهوه ای، جو
حبوبات : لوبیا سیاه، لوبیا قرمز، نخود، لوبیا چشم بلبلی، عدس
