کلاژن و کاربرد آن

کاربرد کلاژن

کلاژن از جمله فراوان ترین پروتئین ها در بدن است و نقش مهمی در بدن دارد ، از جمله بهبود بافت پوست و کمک به انعقاد خون . در سالهای اخیر به عنوان مکمل طبیعی و جزء ترکیبات شامپوها و لوسیون های بدن ، محبوبیت یافته است.

خب کلاژن چیست ، برای چه چیز مناسب است ؟ در این مقاله یک دید کلی در مورد این پروتئین خواهید یافت.

کلاژن چیست؟

کلاژن فراوان ترین پروتئین در بدن می باشد ، تقریبا یک سوم پروتئین های بدن را شامل می شود.یکی از عوامل سازنده ی استخوان ها ، پوست ، عضلات ، تاندون ها و رباط ها می باشد. همچنین در دیگر قسمت های بدن نیز وجود دراد ، از جمله رگ های خونی دندان ها و قرنیه ها.می توانید این پروتئین را مثل چسبی در نظر بگیرید که تمام آن ها را کنار هم نگه می دارد. در حقیقت این کلمه ، از کلمه ای یونانی ( kola ) به معنی چسب گرفته شده است.

وظیفه ی این پروتئین در بدن چیست؟

حداقل 16 نوع کلاژن در بدن وجود دارد. 4 نوع مهم و اصلی کلاژن ، نوع 4،3،2،1 می باشند. در ادامه به معرفی هرکدام از این کلاژن ها می پردازیم.

نوع 1 : این نوع ، شامل 90 درصد کلاژن های بدن است و از فیبرهای متراکم تشکیل شده است و در ساختار پوست ، استخوان ها ، تاندون ها ، مفصل غضروفی ( مثل غضروف بین ستون مهره ها ) ، بافت همبند و دندان ها دخیل است.

نوع 2 : این نوع ، از فیبرهای نسبتا کمتر متراکم و آزادتر تشکیل شده که در غضروف ارتجاعی ( مثل لاله گوش) وجود داشته و مفاصل را به هم متصل می کند.

نوع 3 : این نوع ، ساختار ماهیچه ها ، ارگان ها و عروق خونی را حفظ می کند.

نوع 4 : این نوع کلاژن ، مسئول پاکسازی پوست بوده و در لایه های پوست موجود می باشد. با افزایش سن ، بدن کلاژن کمتر و در عین حال کم کیفیت تر تولید می کند . یکی از بارزترین نشانه ها ، پوست است که انعطاف پذیری کمتری پیدا می کند.

موادی که تولید کلاژن را افزایش می دهند.

تمام کلاژن ها از پروکلاژن نشأت می گیرند.بدن از ترکیب دو آمینواسید : گلیسین و پرولین ، پروکلاژن تولید می کند. این فرآیند برای تکمیل شدن به ویتامین C نیاز دارد.

از طریق دریافت ویتامین های زیر ، می توانید به بدنتان کمک کنید تا این پروتئین مهم را بیشتر تولید کند :

ویتامین سی : مقادیر فراوان این ویتامین در میوه های اسیدی ، فلفل دلمه ای و توت فرنگی موجود می باشد.

پرولین : سفیده ی تخم مرغ ، جوانه گندم ، محصولات لبنی ، کلم و قارچ حاوی این پروتئین می باشند.

گلیسین : مقادیر فراوان این ماده در پوست تخم مرغ و ژلاتین موجود است. همچنین در اکثر غذاهای حاوی پروتئین نیز وجود دارد.

مس : دانه های کنجد ، پودر کاکائو ، بادام هندی و عدس حاوی مس می باشند. به علاوه ، بدن به مقدار زیادی پروتئین های با کیفیت حاوی آمینواسید نیاز دارد ، گوشت قرمز ، مرغ، غذاهای دریایی ، لبنیات و حبوبات همگی منابع عالی آمینواسید هستند.

چه چیزهای باعث تخریب کلاژن می شوند؟

شکر و کربوهیدراتهای تصفیه شده : شکر مانع بازسازی کلاژن می شود ، مصرف شکر و کربوهیدرات را به حداقل برسانید.

نورخورشید به مدت طولانی : اشعه ی ماورا بنفش خورشید ، موجب کاهش تولید کلاژن می شود.

سیگار : سیگار کشیدن نیز تولید کلاژن را کاهش می دهد ، در نتیجه بهبود یافتن زخم ها کند شده و چین و چروک ها افزایش می یابد.

منابع طبیعی دریافت کلاژن

کلاژن در بافت های همبند حیوانات موجود می باشد. به عنوان مثال به مقدار فراوان در پوست مرغ یافت می شود.

یکی از غنی ترین منابع آن ، آبگوشت یا قلم است که از جوشاندن استخوان مرغ و دیگر حیوانات به دست می آید.

ژلاتین ، کلاژن پخته شده است و حاوی آمینواسیدهای ضروری برای تولید این پروتئین می باشد.

فواید مصرف مکمل های کلاژن

کلاژن هیدرولیز شده و ژلاتین ، این دو مکمل روز به روز محبوبتر می شوند.

ژلاتین از پختن کلاژن به دست می آید ، از جمله فواید مکمل ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش عضلات

تحقیقی که در سال 2015 انجام شد ، نشان داد کسانی که همزمان از مکمل های کلاژن استفاده کردند و تمرینات بدنسازی انجام دادند ، نسبت به کسانی که فقط از دارونما استفاده کردند ، افزایش حجم ماهیچه ی بیشتری داشتند.

آرتروز

مطالعه ی دیگیری نشان داد که افرادی که از آتروز رنج می برند ، زمانی که از این مکمل ها استفاده کردند ، شاهد کاهش چشمگیر درد در طی بازه ی زمانی 70 روزه شدند.

انعطاف پذیری پوست 

علاوه بر قرص ، به شکل پماد و کرم نیز استفاده می شود که منجر به کاهش خطوط و چین و چروک پوست می شود.

مصارف دیگر 

کلاژن مصارف بسیار زیادی دارد ، از غذا گرفته تا دارو و صنعت .سالیان طولانی از این ماده برای تولید چسب استفاده میشد. امروزه به عنوان رشته های آلات موسیقی به کار برده می شود.در غذاها حرارت داده می شود تا ژلاتین تولید کند و همچنین به عنوان روکش درب سس ها استفاده می شود.

در صنعت داروسازی به عنوان پرکننده در جراحی های زیبایی و پلاستیک و به عنوان مرهم در سوختگی های شدید مورد استفاده قرار می گیرد.