سیتریک اسید چیست و آیا برای سلامتی مفید است یا خیر؟
سیتریک اسید به طور طبیعی در مرکبات وجود دارد ، به خصوص در لیمو شیرین و لیمو ترش .
در واقع ماده ای است که باعث طعم ترش این میوه ها می باشد.
نوع صنعتی اسید به عنوان افزودنی خوراکی مواد تمیزکننده و مکمل ها مورد استفاده قرار می گیرند.
این مقاله تفاوت بین اسید طبیعی و صنعتی ، فواید ، مصارف و ایمنی آن را مورد بررسی قرار می دهد.
سیتریک اسید چیست؟
برای اولین بار توسط محقق سوئیسی در سال 1784 از آب لیمو استخراج شد.تا اوایل سال 1900 ماده ی بی طعم و بی بو از آب لیمو تولید می شد ، تا اینکه محققان متوجه شدند که می توان از قارچ سیاه به نام Aspergillusniger تولید کرده و ماده ی محافظت کننده به خصوص در نوشیدنی ها و آب نبات ها استفاده می شد.همچنین به عنوان تثبیت کننده و نگه دارنده در دارو سازی و ماده ی ضدعفونی کننده در مقابل میکروب ها و باکتری ها استفاده می شود.
منابع طبیعی سیتریک اسید
مرکبات و آب میوه های مرکبات ، بهترین منابع این اسید هستند ، در حقیقت کلمه ی سیتریک از کلمه ی لاتین سیتروس گرفته شده است.
مثال هایی از مرکبات اسیدی
لیموشیرین
لیموترش
پرتقال
گریپ فروت
نارنگی
سایر میوه هایی که حاوی این اسید هستند ولی در مقدار اندک :
آناناس
توت فرنگی
توت وحشی
زغال اخته
گیلاس
گوجه فرنگی
نوشیدنی ها یا غذاهایی که شامل این میوه ها می شوند مثل سس کچاپ به جای گوجه فرنگی هم حاوی این اسید می باشند همچنین محصول جانبی پنیر و خمیر ترش می باشد.اسید موجود در روی بسته بندی محصولات به حالت صنعتی تولید می شود نه به طور طبیعی ، دلیل این امر پرهیز بودن استخراج اسید از میوه های اسیدی است.
منابع مصنوعی و مصارف
خاصیت اسید باعث شده تا در بسیاری از صنایع به عنوان افزودنی غذایی مورد استفاده قرار گیرد.
در غذاها و نوشیدنی ها تا 70 درصد ازاین اسید صنعتی ، در صنعت داروسازی در حدود 20 درصد و 10 درصد مابقی شامل محصولات پاک کننده می شود.
صنعت غذایی
رایج ترین افزودنی غذایی در جهان سیریک اسید صنعتی است. برای بالا بردن خاصیت اسیدی طعم و خاصیت ماندگاری طولانی تر مورد استفاده قرار می گیرد.
آب های گازدار ، آب میوه ها ، نوشیدنی هایی که به حالت پودری بوده و در آب مخلوط می شوند ؛ آب نبات ، غذاهای منجمد و برخی محصولات لبنی اغلب حاوی این اسید صنعتی می باشند.
همچنین در کمپوت میوه ها و سبزیجات کنسرو ، برای جلوگیری از سمی شدن در طول مدت تولید تا مصرف ، نیز از این ماده استفاده می شود.
داروسازی و مکمل های رژیمی
از اساسی ترین مواد تشکیل دهنده داروها و مکمل های غذایی است. به منظور افزایش مدت ماندگاری و حفظ طعم و رنگ محصولات به خصوص طعم دهندگی در داروهای جویدنی و شربت ها استفاده می شود.مکمل های صنعتی همچون منیزیم و کلسیم ، حاوی این اسید هستند که در قالب سیترات موجود می باشند( سیترات موجب جذب بهتر املاح معدنی می شود ).
ضدعفونی و پاک کنندگی
این اسید کاربردی ترین ضدعفونی کننده در مقابل انواع باکتری ها و ویروس ها می باشد.
فواید
انرژی را تجزیه می کند
سیترات _ نزدیک ترین مولکول مرتبط به سیتریک اسید _ اولین مولکولی است که در طی چرخه ی اسید به وجود می آید.
همچنین به نام تری کربوکسیلیک اسید ( TCA ) شناخته می شود ، این واکنش های شیمیایی در بدن شما کمک می کند تا غذا تبدیل به انرژی شود.
افزایش جذب مواد مغذی
مکمل های املاح معدنی در انواع مدل های گوناگون وجود دارند ولی همه ی انواع آن به طور مساوی تولید نشده اند ، زیرا بدن شما برخی را بیشتر از دیگری استفاده می کند.
کلسیم سیترات ، گزینه ی بهتری است برای افرادی که اسید معهده ی کمتری دارند ، مثل افراد مسن
همچنین منیزیم سیترات به طور کامل جذب می شود و خیلی بیشتر از منیزیم اکسید و منیزیم سولفات دارای خاصیت فراهمی زیستی دارد.
اسید میزان جذب مکمل های زینک را افزایش می دهد.
از ایجاد سنگ کلیه تا حدی جلوگیری می کند
سیتریک اسید در فرم پتاسیم سیترات ، از ایجاد سنگ کلیه ی جدید جلوگیری کرده و سنگ های قبلی را شاید بتواند بشکند.
سنگ های کلیه مواد جامدی هستند که از کریستال هایی تشکیل می شوند. این اسید از تبدیل مواد موجود در اوره به سنگ در کلیه جلوگیری می کند.
نکته پایانی
این اسید صنعتی از طرف سازمان غذا و دارو به عنوان ماده ی سالم شناخته شده است.
توسط نسیم فرضعلی پور
